Art Addict, "kunst om gezien te worden"

Ik heb een aantal jaren met een alcoholverslaving gekampt. Soms ging het langere tijd goed en soms had ik een terugval. Ik heb altijd het gevoel gehad dat er een onderliggend "iets" moest zijn dat maakte dat ik me zo ellendig, maar kon niet benoemen wat dat "iets" nu eigenlijk was.

In 2022 ben ik opgenomen geweest in een verslavingskliniek en daarna heb ik nog de dagbehandeling gevolgd. Ik begon te beseffen dat mijn jeugd niet veilig is geweest. Een jeugd die ik altijd als normaal heb beschouwd. 

Jeugd

Ter wereld gebracht in de schaduw van mijn overleden broertje die ik nooit heb gekend. Geboren in de catacomben van de onverwerkte rouw van mijn ouders. Opgegroeid in de donkerte van de (bgrijpelijke) gedrags,-en gezondheidsproblemen van mijn oudere broer die daarvoor alle aandacht kreeg. Ik ging de stilte en schaduw in.

Toen ik jong was dacht ik altijd dat het overlijden van mijn broertje geen deel van mij uitmaakte, omdat hij was overleden voor mijn geboorte. Er werd ook nauwelijks over gesproken, al voelde ik als kind feilloos aan dat er iets niet OK was. In mijn kinderkoppie ontstond al snel het idee dat dit aan mij lag. Gevoelens van afwijzing, een laag zelfbeeld en angstklachten kregen al op jonge leeftijd de overhand. Het enige wat ik kon doen was het perfecte kind zijn om mijn ouders niet tot last te zijn en me afsluiten voor de onveiligheid die ik voelde, om te overleven. De schaduw was mijn vriend geworden.

De termen Elvis, vervang en  troostkind heb ik pas recentelijk gehoord en heel veel dingen vielen daardoor op zijn plaats.

Op mijn 17e overleed mijn vader aan kanker. Toen ik mijn verdriet wilde delen met mijn moeder zei ze me:  "Pak maar een biertje, dan voel je je wel beter". En het zaadje wat ten grondslag lag aan mijn verslaving werd een plant, die ik op latere leeftijd zelf groter heb laten groeien.

Ik neem mijn ouders niets kwalijk, er is geen schuldvraag. Het overlijden van je kind dat slechts 1 jaar oud is geworden is zwaar voor iedere ouder die dit meemaakt. In de tijdgeest van toen was het advies van de artsen om maar een ander kind te verwekken, zonder aandacht te besteden aan het rouwproces van mijn ouders. De onbewuste, impliciete en onmogelijke opdracht om alle pijn en verdriet binnen het gezin te helen is een enorme last voor een kind. Vanaf dag 1 van mijn bestaan werd ik onbedoeld en onbewust "de redder" van het gezin.  Het heeft mijn leven getekend. 

Er is geen geboortekaartje van mijn broertje, geen overlijdensbericht, niets wat er op wijst dat hij ooit heeft bestaan. Tot op de dag van vandaag weet ik niet eens waar hij is begraven. 1 foto van Hans is alles wat ik heb en dat voelt heel naar. Hij verdient een plek om gezien te worden, net als ik. 

Hans Noé

Wanneer ik toe ben aan de volgende stap, wil ik verder onderzoek gaan doen naar de geboorte en het overlijden van Hans en de gevolgen die dit heeft gehad voor ons gezin.

Bovenstaande kon ik moeilijk in woorden uitdrukken. Ik ben tijdens de dagbehandeling gaan tekenen om mijn gevoelens te duiden, te uiten, verwerken en uiteindelijk te gaan los te laten. De laatste weken heb ik mijn werk gedeeld in de groep van de dagbehandeling bij Changes GGZ in Breda. Het maakte het voor mij makkelijker om over mijn verdriet, angsten, onzekerheden en de nare ervaringen van mijn jeugd te vertellen. De reacties vanuit de groep waren enthousiast vanuit de universele herkenbaarheid van mijn werk en de manier waarop ik mijn "hoofd"zaken in beeld had gebracht.

Het idee ontstond om een website te gaan maken onder de naam:  "Art Addict", met als ondertitel "kunst om gezien te worden".  Omdat verdriet, onzekerheid en angst gezien mogen worden en wezenlijk onderdeel uitmaken van wie ik ben. 

Door het tekenen leer ik mezelf beter kennen. Door te onderzoeken en een gezicht te geven aan het trauma dat ik in mijn jeugd heb opgelopen lukt het me steeds beter dit stukje bij beetje los te laten en een andere weg te bewandelen. Een weg die bij mij past en ik ben daar supertrots op en dankbaar voor. Inmiddels ben ik werkzaam in het Living Museum in Vught waar ik verder werk aan mijn kunst en herstel. 

Dit ben ik!

Recentelijk ben ik de familiegeschiedenis ingedoken. Ik kwam hierbij een allerzielenprentje tegen waarop kindje Noe in kleine lettertjes werd vermeld. Met lood in de schoenen heb ik de parochie in Wormer gebeld. Zijn grafje bleek er nog te zijn. Een kale plek in een hoekje van de begraafplaats zonder gedenkteken.

Het plan is om nog een gedenkteken te gaan ontwerpen om recht te doen aan het korte bestaan van Hans, het nooit verwerkte verdriet van mijn ouders en de enorme consequenties die het voor ons als kinderen heeft gehad.